Những người nổi tiếng đã phổ biến tất cả các loại xu hướng ăn kiêng kỳ lạ trong những năm qua. Một trong những xu hướng mới nhất của những người nổi tiếng là chế độ ăn kiêng “một bữa một ngày” (hay “OMAD”, ONE MEAL A DAY).
Những người hâm mộ chế độ ăn kiêng OMAD bao gồm Bruce Springsteen và thủ lĩnh Coldplay Chris Martin. Nhiều người ủng hộ OMAD cho rằng nó giúp họ kiểm soát cân nặng và giữ dáng tốt hơn.
OMAD về cơ bản là một phiên bản khắc nghiệt hơn của các kiểu ăn kiêng nhịn ăn khác, chẳng hạn như nhịn ăn gián đoạn và ăn uống có giới hạn thời gian. Sự khác biệt chính là thay vì chỉ nhịn ăn vào một số ngày nhất định hoặc chỉ ăn các bữa trong một khoảng thời gian cụ thể, những người theo chế độ OMAD ăn tất cả lượng calo trong ngày của họ trong một bữa ăn lớn. Nhưng trong khi những người ủng hộ OMAD nói rằng việc tuân theo chế độ ăn kiêng sẽ cải thiện nhiều khía cạnh của sức khỏe, thì chúng ta thực sự biết rất ít về tác dụng của việc chỉ ăn một bữa mỗi ngày đối với cơ thể, chứ đừng nói đến việc nó có an toàn hay không.
Ăn chay và sức khỏe
Bằng chứng hỗ trợ việc sử dụng chệ độ ăn OMAD còn hạn chế. Rất ít nghiên cứu thực sự xem xét chế độ ăn OMAD và hầu hết những nghiên cứu đó đã được tiến hành trên động vật. Như vậy, hầu hết các tuyên bố rằng OMAD hoạt động đều chỉ là giai thoại. Hoặc chúng dựa trên giả định rằng nếu các hình thức nhịn ăn khác có thể có lợi cho sức khỏe thì OMAD cũng vậy.
Nghiên cứu về chế độ ăn kiêng vẫn đang được tiến hành. Một số bằng chứng chỉ ra rằng một hình thức nhịn ăn gián đoạn được gọi là “chế độ ăn kiêng 5: 2” (cho phép ăn uống bình thường hoặc lượng calo nạp vào tương ứng với các chức năng hằng ngày, trong 5 ngày trong tuần. Trong khi đó, 2 ngày còn lại bạn phải hạn chế 600 calo/ngày đối với nam và 500 calo/ngày đối với nữ. Khuyến nghị chung là bạn nên chia đều lượng calo trong 3 bữa ăn) có thể giúp mọi người kiểm soát cân nặng của mình tốt hơn.
Tuy nhiên, nó không tốt hơn các phương pháp ăn kiêng khác. Nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng việc ăn uống có giới hạn thời gian (tức là bạn ăn tất cả lượng calo trong ngày trong một khoảng thời gian cụ thể) có thể giúp mọi người kiểm soát cân nặng của mình tốt hơn. Và nó có những lợi ích sức khỏe khác như hạ huyết áp.
Một nghiên cứu đánh giá cũng cho thấy nhiều kiểu nhịn ăn khác nhau (bao gồm nhịn ăn gián đoạn và nhịn ăn cách ngày) có thể cải thiện một số khía cạnh của quá trình trao đổi chất. Chúng bao gồm cải thiện lượng đường và cholesterol trong máu, giảm mức độ viêm và giúp mọi người điều chỉnh sự thèm ăn tốt hơn. Ngược lại, điều này có thể giúp giảm nguy cơ béo phì, tiểu đường loại 2 và bệnh tim mạch.
Chỉ một bữa thôi
Một nghiên cứu cho đến nay đã xem xét tác dụng của chế độ ăn OMAD ở người. Trong nghiên cứu này, những người tham gia được cung cấp cùng một lượng calo để ăn mỗi ngày trong suốt thời gian nghiên cứu.Trong một nửa thời gian của nghiên cứu, những người tham gia ăn lượng calo này trong một bữa ăn, trước khi chuyển đổi và chia lượng calo hàng ngày của họ thành ba bữa mỗi ngày. Mỗi mô hình bữa ăn chỉ được tuân theo trong khoảng thời gian 11 ngày, không dài lắm. Một bữa ăn được thực hiện từ 5 giờ chiều đến 7 giờ tối. Chỉ có 11 người tham gia hoàn thành nghiên cứu. Khi những người tham gia chỉ ăn một bữa mỗi ngày, họ thấy trọng lượng cơ thể và khối lượng mỡ giảm nhiều hơn. Tuy nhiên, những người tham gia cũng giảm khối lượng nạc và mật độ xương nhiều hơn khi chỉ ăn một bữa mỗi ngày. Điều này có thể dẫn đến giảm chức năng cơ và nguy cơ gãy xương cao hơn nếu chế độ ăn kiêng được thực hiện trong thời gian dài hơn.
Các nghiên cứu trên động vật xem xét tác dụng của OMAD đã cho thấy những kết quả trái ngược nhau, với nghiên cứu cho thấy những con chuột ăn một bữa lớn mỗi ngày thực sự tăng cân nhiều hơn so với những con ăn nhiều bữa. Mặc dù những kết quả này có thể chỉ ra rằng OMAD có thể có lợi cho một số khía cạnh của sức khỏe, nhưng vẫn còn nhiều điều chúng ta chưa biết về nó. Điều quan trọng là các nghiên cứu trong tương lai sẽ điều tra tác động của OMAD ở số lượng người tham gia lớn hơn và ở các nhóm người khác (vì nghiên cứu này chỉ bao gồm những người trưởng thành trẻ tuổi, gầy).
Điều quan trọng nữa là các nghiên cứu phải xem xét tác động của OMAD trong một khoảng thời gian dài hơn và tiến hành các thử nghiệm này trong môi trường thực tế. Cũng sẽ rất thú vị để biết liệu thời gian của bữa ăn có thể cải thiện kết quả hơn nữa hay không và liệu thành phần dinh dưỡng của bữa ăn có tạo ra sự khác biệt hay không.
Nhược điểm khác
Nếu ai đó chỉ ăn một bữa mỗi ngày thì họ sẽ khá khó khăn để đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng, đặc biệt là về năng lượng, protein, chất xơ cũng như các vitamin và khoáng chất quan trọng. Không nhận đủ các chất dinh dưỡng quan trọng này có thể dẫn đến mất khối lượng cơ bắp, nguy cơ táo bón và sức khỏe đường ruột kém.
Những người theo dõi OMAD sẽ cần đảm bảo rằng họ nhận được một khẩu phần protein tốt và nhiều rau, quả hạch, hạt, một số trái cây và ngũ cốc nguyên hạt trong bữa ăn hàng ngày để đáp ứng các yêu cầu dinh dưỡng này. Họ cũng sẽ cần một khẩu phần sữa tốt để đảm bảo đáp ứng nhu cầu về canxi và iốt hoặc một chất bổ sung hoặc chất thay thế nếu chúng có nguồn gốc thực vật.
Đây không phải là chế độ ăn kiêng mà chúng tôi khuyến nghị cho trẻ em, bất kỳ ai đang mang thai, mong có thai hoặc đang cho con bú và chắc chắn không dành cho những người có nguy cơ mắc chứng rối loạn ăn uống.
Điều quan trọng cần lưu ý là mặc dù chế độ ăn kiêng này có thể hiệu quả với những người nổi tiếng nhưng họ cũng có quyền tiếp cận với các chuyên gia dinh dưỡng, chế độ ăn kiêng chất lượng cao và các chất bổ sung khi cần thiết.
Đối với hầu hết chúng ta, kiểu ăn kiêng này có thể không bền vững và có thể gây hại về lâu dài. Amanda Avery, Giảng viên khoa Dinh dưỡng, Đại học Nottingham cho biết.
(Theo Sciencealert).
