Một xu hướng làm đẹp đang trở nên phổ biến trên TikTok, được mệnh danh là “da rám nắng bằng cà rốt”, khẳng định ăn ba củ cà rốt mỗi ngày sẽ mang lại cho bạn làn da rám nắng tự nhiên. Nhưng điều này thực sự có thể mang lại cho bạn nước da hồng hào tự nhiên? Và nó có khỏe mạnh không?

Tại sao cà rốt lại ảnh hưởng đến màu da của bạn?

Carotenoid là sắc tố tự nhiên tạo ra màu đỏ, cam và vàng cho trái cây và rau quả. Hãy nghĩ về chúng như lớp phủ tự nhiên. Có nhiều carotenoid bao gồm lutein, lycopene, alpha-carotene và beta-carotene. Beta-carotene là carotenoid tạo nên màu cam rực rỡ của cà rốt.Khi thức ăn chứa beta-carotene được tiêu hóa, các tế bào đặc biệt trong ruột sẽ phân tách nó thành hai phân tử retinol (còn được gọi là vitamin A). Vitamin A này sau đó được sử dụng trong các chức năng quan trọng khác nhau của cơ thể như thị lực, sinh sản, miễn dịch và tăng trưởng. Cơ thể kiểm soát việc chuyển đổi beta-carotene thành vitamin A dựa trên nhu cầu của cơ thể.

Vì vậy, khi cơ thể có đủ vitamin A, nó sẽ chuyển hoá chậm lại hoặc ngừng chuyển hóa beta-carotene thành vitamin A. Bất kỳ beta-carotene bổ sung nào sau đó sẽ được lưu trữ trong gan và mô mỡ, bài tiết qua phân hoặc loại bỏ qua tuyến mồ hôi ở lớp ngoài của da. Đây là lúc tình trạng da “rám nắng” màu cam có thể xảy ra. Trong y học, tình trạng này được gọi là carotenoderma.Carotenoderma mang lại cho làn da của bạn sắc tố màu vàng/cam không giống với màu mà bạn sẽ chuyển sang màu da rám nắng. Nó tập trung ở lòng bàn tay, lòng bàn chân và đường cười gần mũi.

Cà rốt không phải là thực phẩm duy nhất chứa beta-carotene. Các loại rau lá xanh đậm, một số (không phải tất cả) các loại rau và trái cây có màu vàng và cam khác cũng chứa hàm lượng cao. Beta-carotene cũng được tìm thấy trong rau mùi tây, húng quế, hẹ, bột ớt, cà chua phơi nắng và một số chất bổ sung chế độ ăn uống.

Bao nhiêu củ cà rốt mà chúng ta đang nói đến?

Ăn nhiều cà rốt trong vài ngày sẽ khó có thể dẫn đến thay đổi màu da. Không có thử nghiệm chất lượng cao nào được thực hiện để kiểm tra mối quan hệ giữa số lượng cà rốt ăn mỗi ngày và sự thay đổi màu da hoặc các kết quả khác. Tuy nhiên, có bằng chứng cho thấy carotenoderma xuất hiện khi nồng độ trong máu cao hơn 250-500 µg/dL.

Một báo cáo được công bố (trong đó các nhà nghiên cứu nói về trường hợp của một bệnh nhân) cho thấy ăn khoảng 3 kg cà rốt mỗi tuần (khoảng 7 củ cà rốt lớn mỗi ngày) gây ra sự thay đổi màu da. Các chuyên gia khác cho rằng bạn cần ăn ít nhất 10 củ cà rốt mỗi ngày trong ít nhất vài tuần để sự thay đổi màu sắc xảy ra. Hầu hết mọi người sẽ thấy việc ăn cà rốt này là một thách thức.

Lượng cà rốt cần thiết để thay đổi màu vỏ cũng sẽ phụ thuộc vào giống cà rốt, kích cỡ và độ chín, cách chế biến cà rốt (sống hoặc nấu chín) và liệu cà rốt có được ăn cùng với nguồn chất béo hay không. Cân nặng và sức khỏe đường tiêu hóa của một người cũng sẽ ảnh hưởng đến lượng beta-carotene được hấp thụ.

Ăn quá nhiều beta-carotene có nguy hiểm không?

Vitamin A có hai dạng chính là vitamin A được tạo thành trước và vitamin A.Vitamin A được tạo thành trước là dạng hoạt động của vitamin A được tìm thấy trong thực phẩm có nguồn gốc động vật bao gồm gan, dầu gan cá, lòng đỏ trứng và các sản phẩm từ sữa.

Khi bạn ăn những thực phẩm này, vitamin A được tạo thành sẵn đã sẵn sàng để cơ thể sử dụng. Các hợp chất tiền vitamin A (bao gồm beta-carotene) là tiền chất của vitamin A. Các hợp chất tiền vitamin A cần được chuyển đổi thành vitamin A hoạt động khi vào trong cơ thể.

Vitamin A được tạo thành trước có thể gây độc nếu tiêu thụ với số lượng lớn. Tuy nhiên, các hợp chất tiền vitamin A không gây ngộ độc vitamin A ở người vì cơ thể điều chỉnh chặt chẽ quá trình chuyển đổi các hợp chất tiền vitamin A thành vitamin A. Vì lý do này, không có khuyến nghị giới hạn nào về lượng beta-carotene mà một người có thể tiêu thụ một cách an toàn hàng ngày.

Tuy nhiên, có một số bằng chứng cho thấy việc bổ sung beta-carotene liều cao (20 mg mỗi ngày trở lên) làm tăng nguy cơ ung thư phổi ở những người hút thuốc lá hoặc đã từng hút thuốc. Điều này có thể là do những thay đổi trong đường truyền tín hiệu hóa học. Do đó, Hội đồng Ung thư khuyến cáo nên tránh bổ sung beta-carotene liều cao (hơn 20 mg mỗi ngày), đặc biệt nếu bạn hút thuốc. Tuy nhiên, điều này không liên quan đến thực phẩm nguyên chất, vì vậy những người hút thuốc vẫn nên tiêu thụ trái cây và rau quả có beta-carotene.

Tại sao bạn nên nhắm tới nhiều loại rau?

Bạn vẫn có thể sử dụng thực phẩm để trông đẹp hơn mà không cần tập trung vào việc ăn cà rốt. Việc kết hợp nhiều loại rau nhiều màu sắc, đặc biệt là những loại có hàm lượng carotenoid cao, vào chế độ ăn uống của bạn có thể mang lại vẻ rạng rỡ tự nhiên và cải thiện tông màu da một cách nhẹ nhàng.

Thay vì thực phẩm chế biến sẵn, nhiều loại rau tươi cung cấp nhiều chất dinh dưỡng khác nhau và một số có thể có những thứ mà những loại khác thiếu. Vì vậy, điều quan trọng là phải có một chế độ ăn uống cân bằng không phụ thuộc vào một loại rau nào.

Dù bạn có ăn bao nhiêu cà rốt trong một ngày thì việc bảo vệ làn da bằng kem chống nắng khi ra ngoài cũng rất quan trọng.

“Lauren Ball, Giáo sư về Sức khỏe và Hạnh phúc của Cộng đồng, Đại học Queensland và Emily Burch, Chuyên gia dinh dưỡng, Nhà nghiên cứu & Giảng viên, Đại học Southern Cross”

Bài viết này được tái bản từ The Conversation theo giấy phép Creative Commons.

(Theo Sciencealert)